کد مطلب:312400 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:285

برترین مقام ها در گرو تسلیم
امام سجاد (ع) در بخشی از گفتار بلند خود، اولیای خداوند را چنین می ستاید:

ان المراتب الرفیعة لا تنال الا بالتسلیم لله جل ثناؤه... و ترك الاقتراح علیه و الرضا بما یدبرهم به. ان اولیاء الله صبروا علی المحن و المكاره صبرا لم یساوهم فیه غیرهم فجازاهم الله عزوجل بأن اوجب لهم نجح جمیع طلباتهم لكنهم مع ذلك لا یریدون منه الا ما یریده لهم [1] .

دستیابی به بالاترین مقام ها تنها در گرو تسلیم در برابر خداوند است... و ترك خرده گیری بر او و رضا به آنچه او تدبیرشان می كند. اولیای خداوند بر سختی ها و ناملایمات چنان صبر كردند كه هیچ كس در آن به پای آن ها نرسید. از این رو خداوند نیز به آنان چنین پاداش داد كه همه ی خواسته هایشان را برآورده سازد، ولی آنان با وجود این، تنها چیزی را می خواهند كه او برای آنان می خواهد.

با گذری كوتاه بر فصل های پیش، شواهد فراوانی را بر این گواهی امام صادق (ع) بر مقام تسلیم عباس بن علی (ع) می یابیم. او كه قلبی سرشار از ایمان به خداوند داشت، با پیروی از امام حسین (ع) و یاری او به برترین مقام های عرشی رسید. بردباری و شكیب او در كربلا و دفاع بی دریغ از سیدالشهدا (ع) جلوه هایی از «مقام تسلیم» این ولی خداوند است. و چه زیبا می توان مقام تسلیم، تصدیق، وفا و نصیحت عباس بن علی (ع) را مصداقی از روایات بس شگرف امیرمؤمنان (ع) یافت و دانست كه عباس (ع) آراسته به اسلام حقیقی و حقیقت اسلام و دارای مراتب عالی آن است:



[ صفحه 289]



قال امیرالمؤمنین (ع) لأنسبن الیوم الاسلام نسبة لم ینسبه احد قبلی و لم ینسبه احد بعدی الا بمثل ذلك: الاسلام هو التسلیم و التسلیم هو الیقین و الیقین هو التصدیق و التصدیق هو الاقرار و الاقرار هو العمل و العمل هو الاداء... [2] .

امروز اسلام را چنین توصیف كنم كه كسی پیش از من نكرده باشد و پس از من نیز كسی جز همانند آن نیاورد: اسلام تسلیم است و تسلیم یقین، و یقین تصدیق است و تصدیق اقرار، و اقرار عمل است و عمل ادا....

ابوالفضائل عباس بن علی (ع) آیینه ی تمام نمای این روایت علوی است. او با تسلیم و تصدیق به امام حسین (ع) یقین و باور خود به خداوند را نشان داد و با آنچه در روزگار خویش به ویژه در كربلا انجام داد، گوشه ای از اقرار و عمل تابناك خود را به نمایش گذارد و از این رهگذر به اوج قدسی ترین مقام بشری، یعنی برخورداری از اسلام ناب، نائل شد.

از نكته های قابل دقت در این روایت علوی، هماهنگی مقام تسلیم و تصدیق با گواهی امام صادق (ع) در زیارت عباس (ع) است: «اشهدلك بالتسلیم و التصدیق». در ادامه نیز «عمل» و «ادا» در روایت بر «وفا» و «نصیحت» كه دو مصداق عمل واداست، قابل انطباق می نماید.


[1] بحارالانوار، ج 46، ص 22؛ الامالي، الطوسي، ص 453. بنگريد به روايات فراوان امامان (ع) درباره ي مقام تسليم، توكل و رضا در بحارالانوار، ج 71، ص 98.

[2] بحارالانوار، ج 68، ص 309. شرح هاي گرانسنگي بر اين روايت نگاشته اند. بنگريد به: همان، ج 68، ص 318.